Sự gian lận trong thi cử ở Việt Nam có lẽ không mới nhưng chưa bao giờ ầm ĩ như gần đây khi mà sự gian lận được phanh phui ở quy mô cả tỉnh và có lẽ là cả quốc gia. Gian lận là sai, là vô đạo đức, là bất công … thì quá rõ ràng rồi. Bài này bàn luận về một khía cạnh khác của gian lận: ảnh hưởng của nó lên chính bản thân người gian lận!

Trước tiên xin nói là trong 6 năm dạy học ở Việt Nam, 2 năm ở Phần Lan, 6 năm ở 3 bang khác nhau ở Hoa Kỳ, tôi không có bằng chứng nào để nói sinh viên Việt Nam gian lận hơn sinh viên các nơi khác cả.

Nhưng nếu có ai nói sinh viên ở các trường Việt Nam gian lận nhiều thì điều đó không sai. Vấn đề không phải ở sinh viên mà nằm ở nhà trường và thầy cô. Trong các năm học đại học ở Việt Nam, tôi đã chứng kiến nhiều sự gian lận tập thể quy mô lớn với sự cho phép ngầm của thầy cô. Nhất là ở các môn như lịch sử đảng, kinh tế chính trị, … gần như các thầy cô không ở trong phòng thi mà bỏ ra ngoài để cho sinh viên muốn làm gì thì làm. Rất nhiều sinh viên ngang nhiên mở sách ngay trên bàn để chép vào bài thi. Chính vì những điều như thế mà có nhiều bạn ngang nhiên thách đố là có ai chưa từng gian lận trong thi cử không mà dám chỉ trích vụ gian lận ở Hà Giang! Có lẽ những bạn đó trong những đợt gian lận tập thể đã quá mải mê gian lận mà không nhìn thấy một nhóm người tuy không nhiều, nhưng cũng không ít vẫn làm bài một cách trung thực. Tôi không biết các bạn khác tại sao lại không gian lận, còn bản thân tôi chỉ nghĩ đơn giản là nếu mình làm cái gì thì mình sẽ xây dựng năng lực của mình theo hướng đó. Nếu gian lận thì khả năng gian lận ngày càng cao nhưng khả năng cạnh tranh lành mạnh sẽ thui chột vì khi bạn gian lận, bạn không xây dựng được những năng lực cần thiết để cạnh tranh lành mạnh.

Tại sao khả năng cạnh tranh lành mạnh lại quan trọng? Vì nó mở ra cho bạn khả năng chọn lựa một môi trường lành mạnh để sinh sống và làm việc. Trong một môi trường lành mạnh, sự gian lận không thể phát huy và bị loại trừ. Nếu đã quá quen với gian lận, bạn sẽ không thể cạnh tranh một cách lành mạnh với những người đã rèn luyện khả năng đó từ lâu dài, bạn sẽ bị loại và phải quay về với môi trường gian lận, sống chung và làm việc chung với những người cũng gian lận như bạn.

Trong khi đó, nếu bạn rèn luyện khả năng cạnh tranh lành mạnh và có khả năng tồn tại một cách lành mạnh ngay cả trong một môi trường gian lận, bạn sẽ rất thoải mái khi đi đến một môi trường lành mạnh. Bạn sẽ được đón chào và tham gia vào môi trường đó một cách tự nhiên và thoải mái. Tôi không nghĩ là ngẫu nhiên mà những người bạn của tôi đã không gian lận trong thi cử hồi xưa, bây giờ đang sống và làm việc thoải mái ở những môi trường lành mạnh hơn.

Nếu bạn xây dựng năng lực của bạn trên sự gian lận, bạn sẽ đóng khung cuộc sống của bạn quanh những người gian lận. Nếu bạn xây dựng khả năng cạnh tranh của bạn một cách lành mạnh, bạn có chọn lựa sống và làm việc chung với những người lành mạnh như bạn.

by Nga Ho-Dac

Please ‘like’ the Facebook page or subscribe to the mailing list to receive notifications of new posts.

Please click on the tags below to find similar articles.